بهره برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی با رویکرد انتقال آب بین حوضه ای: محدوده مطالعاتی پیرانشهر

عدم توجه به آب به عنوان کلید توسعه پایدار منجر به بحران در مقوله آب در ایران شده که این مسئله بزرگ ترین عامل به حاشیه رانده شدن مدیریت درازمدت و برنامه ریزی شده برای آب است. اتخاذ سیاست های توسعه پایدار در مدیریت منابع آب ایران مستلزم توجه به حوضه های مدیریتی مختلف است که هر کدام از آنها برنامه های منسجم علمی را می طلبد. بهره برداری بهینه از منابع آب سطحی و زیرزمینی داخل حوضه و انتقال آبهای مازاد به مناطق بلافصل حوضه های مجاور از جنبه های مختلف حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق ارائه برنامه بهینه بهره برداری از منابع آب داخل حوضه کلاس و احیای منابع آبی برون حوضه ای بر پایه سه هدف بود که عبارت اند از: تأمین نیازهای آبی داخل حوضه ای، کاهش میزان آبی خروجی از مرز ایران و افزایش انتقال آب به حوضه مجاور (حوضه دریاچه ارومیه). در این مدل، تخصیص از منابع آبی موجود با توجه به اولویتهای منابع و مصارف و محدودیتهای تراز سطح آب صورت می گیرد. با توجه به پیچیده و غیرخطی بودن اهداف و متغیرهای تصمیم، برای اجرای مدل از الگوریتم ژنتیک مبتنی بر جواب غیرپست استفاده شد. با اجرای مدل پیشنهادی توسط این الگوریتم می توان مقادیر بهینه تخصیص از منابع و میزان آب انتقالی به حوضه مجاور را مشخص نمود. بر پایه این مقادیر بهینه و دوره برنامه ریزی در نظر گرفته شده، سیاست های بهینه تخصیص، ارائه گردید. نتایج این تحقیق نشان می دهد که با اعمال برنامه های بهینه بهره برداری تدوین شده می توان حجم قابل توجهی از منابع آبی داخل حوضه را به منظور احیای منابع آبی به برون از حوضه انتقال داد و از خروج آب توسط رودخانه های مرزی به میزان زیادی جلوگیری نمود.